MAKROFOTOGRAFIA: FOCUS STACKING Z LAMPĄ BŁYSKOWĄ I DYFUZOREM

Jak działa focus stacking w makrofotografii z lampą błyskową i dlaczego w ogóle warto używać lampy błyskowej?

Jakie cechy powinna mieć optymalna lampa błyskowa do makrofotografii?

Dzięki temu małemu przewodnikowi będziesz gotowy do korzystania z funkcji Focus Bracketing (Focus BKT) i Focus Stacking z lampą błyskową z aparatem OM SYSTEM i robienia zdjęć macro ze zwiększoną głębią ostrości i imponującymi szczegółami – nawet najmniejszych owadów.

KRÓTKIE WYJAŚNIENIE: CO TO JEST FOCUS STACKING?

W makrofotografii, zwłaszcza przy powiększeniach 1:1 lub większych, głębia ostrości jest bardzo często mała.

Aby więc uzyskać pełną ostrość obiektu lub określonego obszaru, takiego jak głowa chrząszcza, potrzebujemy kilku zdjęć.

Aby to zrobić, wykonujemy serię zdjęć i za każdym razem minimalnie przesuwamy płaszczyznę ostrości – niejako skanujemy nasz motyw.

Pojedyncze zdjęcie stackingu z bardzo płytką głębią ostrości na oczach chrząszcza.

Możemy to zrobić ręcznie lub po prostu pozwolić naszemu aparatowi zrobić to za pomocą funkcji Focus Bracketing.

Bracketing ostrości zapewnia surowy materiał dla naszego stackingu.

Teraz, z pomocą oprogramowania, seria pojedynczych zdjęć może zostać połączona w ostateczne zdjęcie (tak zwany stacking) ze zwiększoną głębią ostrości.

Możemy też pozwolić aparatowi przejąć ten etap (słowa kluczowe – fotografia obliczeniowa): funkcja Focus Stacking wykonuje zarówno tak zwany Focus Bracket, jak i konwertuje te zdjęcia na nasz ostateczny obraz.

Wskazówka!

Końcowy stacking 20 zdjęć z wyraźnie powiększonym obszarem ostrości (w porównaniu do pojedynczego zdjęcia).

FOCUS BRACKETING (NP. OM SYSTEM OM-1)

Maksymalna liczba pojedynczych zdjęć w serii: 999

BKT ostrości wykonuje zdjęcia w trybie cichym.

Uwaga: Aparat przesuwa ostrość z dala od czujnika, zaczynając od zamierzonego punktu ostrości.

FOCUS STACKING (NP. OM SYSTEM OM-1 I OM-D E-M1 III):

Maksymalna liczba pojedynczych zdjęć w serii: 15.

Zapisywane są zarówno pojedyncze zdjęcia, jak i zdjęcie końcowe.

Uwaga: Aparat wykonuje około 1/3 zdjęć przed punktem ostrości, tj. w kierunku matrycy, a następnie 2/3 w głębi, z dala od matrycy.

Nawiasem mówiąc, nie jest konieczne wcześniejsze ustawianie dokładnej liczby zdjęć – alternatywnie możesz również wstępnie ustawić np. 200 zdjęć dla serii ostrości, ale wcześniej zatrzymać wszystko ręcznie, gdy tylko zostanie osiągnięty żądany punkt końcowy – naciskając ponownie spust migawki.

DLACZEGO LAMPA BŁYSKOWA JEST NASZYM NAJLEPSZYM PRZYJACIELEM W MAKROFOTOGRAFII

Im bardziej zbliżamy się do fotografowanego obiektu i im większe jest powiększenie, tym więcej światła potrzebujemy, aby idealnie naświetlić zdjęcie i pokazać maksymalną ostrość i szczegóły.

Jeśli chcemy fotografować małe stworzenia, takie jak owady lub pająki, zwykle potrzebujemy światła z niskiego kąta – wysokie słońce może dać nam wystarczającą ilość światła, ale rzuca ostre cienie i oświetla nasze obiekty tylko z góry.

Tutaj z pomocą przychodzi nam przypinana do aparatu lampa błyskowa.

W najlepszym przypadku używamy również dyfuzora macro, rodzaju małego softboxu, który odbija światło bezpośrednio do przodu obiektywu (w przeciwnym razie lampa błyskowa błysnęłaby nad naszym obiektem), a także zmiękcza twarde światło lampy błyskowej, umożliwiając równomierne oświetlenie naszego obiektu.

Bardzo podobne do sesji portretowej z softboxem z ludzkimi modelami – tylko w wersji mini.

Ponadto korzystanie z lampy błyskowej ma inne zalety: czas błysku lampy jest tak krótki, że praktycznie zastępuje czas otwarcia migawki aparatu i może zamrozić ruchy. Dzięki temu rozmyte i nieostre zdjęcia macro należą już do przeszłości.

(Niekoniecznie pomaga nam to w ustawianiu ostrości, ponieważ w tym przypadku potrzebujemy nieruchomego obiektu, ale pomaga na przykład podczas fotografowania szybko poruszających się owadów).

W sytuacjach oświetlonych od tyłu lampa błyskowa pomaga rozjaśnić pierwszy plan lub fotografowany obiekt.

W ten sposób można również realizować mieszane sceny świetlne, gdy, jak tutaj, silne południowe słońce oświetla tło, ale kwiaty i bzygowate na pierwszym planie wydają się zbyt ciemne.

Lampa błyskowa rozjaśnia obiekt, podczas gdy tło jest nadal jasno naświetlone nawet przy niskim ustawieniu ISO – dzięki niewyobrażalnie jasnemu słońcu.

JAK UŻYWAĆ FUNKCJI BRACKETINGU OSTROŚCI I STACKINGU Z LAMPĄ BŁYSKOWĄ?

Tworzenie stackingu lub bracketingu ostrości jest tak proste, jak to tylko możliwe – zwłaszcza gdy aparat wykonuje całą pracę.

Ważne jest tylko, aby 1. obiekt się nie poruszał i 2. aparat był nieruchomy.

W mgnieniu oka aparat przesuwa płaszczyznę ogniskową i zapisuje dla nas wstępnie ustawioną liczbę zdjęć z różnymi punktami ostrości.

Jeśli aktywowaliśmy opcję focus stacking, aparat oblicza je również bezpośrednio.

Zasadniczo opcja bracketingu/stackingu "nie dba" o to, czy lampa błyskowa jest używana, czy nie – wyzwala ją automatycznie, jeśli jest podłączona do aparatu.

Aby ręcznie utworzyć bracketing ostrości, przesuń aparat powoli w kierunku obiektu i zrób zdjęcie z każdym małym krokiem bliżej.

Doświadczenie pokazuje, że ustawienia ręczne (tryb M) aparatu są tutaj najbardziej skuteczne.

Wskazówka: Aby zapewnić spójną ekspozycję w całej serii, najlepiej używać również lampy błyskowej w trybie ręcznym.

Lubię zacząć od najniższej możliwej mocy błysku (np. 1/64), przy najszerszym ustawieniu zoomu, a następnie dostosować ją w zależności od pierwszego zdjęcia testowego.

Zarówno Focus Bracketing, jak i Focus Stacking oferują w ustawieniach opcję pozwalającą określić czas ładowania pomiędzy poszczególnymi zdjęciami w serii.

Tutaj wybieramy wartość, która z jednej strony daje naszej lampie wystarczająco dużo czasu na naładowanie się pomiędzy błyskami, a z drugiej strony jest na tyle krótka, by móc wykonać całą serię jak najszybciej.

Wybrałem 0,1 jako ustawienie domyślne dla mojego profilu niestandardowego.

Optymalny czas opóźnienia zależy od modelu lampy błyskowej, użytych akumulatorów i ustawienia mocy błysku.

Im mniej energii potrzebuje lampa błyskowa (niska moc błysku), tym szybciej może się ponownie uruchomić i tym krótszy czas opóźnienia możemy wybrać.

Jeśli lampa błyskowa nie ma wystarczająco dużo czasu na naładowanie się między zdjęciami, będziemy mieli ciemniejsze lub, w najgorszym przypadku, nawet całkowicie czarne zdjęcia w naszej serii, jeśli w ogóle nie wystrzeliła z powodu braku energii.

Wskazówka: Moje podstawowe ustawienie ISO to zawsze 200. Jeśli jednak zauważę, że potrzebuję zbyt dużej mocy błysku, a lampa ma problemy z ładowaniem się między zdjęciami w serii, zwiększam ISO do 400, a następnie odpowiednio zmniejszam moc błysku.

CO POWINNA POTRAFIĆ LAMPA BŁYSKOWA DO FOCUS STACKINGU?

• Wysoka moc błysku (liczba przewodnia)
• Szybki/krótki czas ładowania
• Wysoka częstotliwość błysku przy tej samej intensywności błysku
• Opcjonalne, ale bardzo pomocne, jest światło modelujące bezpośrednio na lampie błyskowej.

WSKAZÓWKI DOTYCZĄCE KORZYSTANIA Z LAMPY BŁYSKOWEJ:

Aby zapewnić ciągłe i niezawodne zasilanie, tak aby lampa błyskowa mogła zarówno szybko uruchamiać się, jak i dawać stałą ekspozycję, warto używać akumulatorów wysokiej jakości.

Dostępne są specjalne zestawy o zoptymalizowanym, ciągłym napięciu wyjściowym.

Ponieważ w makrofotografii często znajdujemy się bardzo blisko fotografowanego obiektu, staramy się uzyskać jak najbardziej miękkie światło.

Aby dobrze operować światłem lampy błyskowej, ustawiamy zoom głowicy lampy błyskowej na najszersze możliwe ustawienie (szeroki kąt).

Funkcje bracketingu i stackingu dają naprawdę dużo frajdy i zdecydowanie warto intensywnie je przetestować!

Baw się dobrze.

Prezentowane produkty:

• OM-1
• M.Zuiko Digital ED 60mm F2.8 Macro
• M.Zuiko Digital ED 90mm F3.5 Macro IS PRO